Jaren later ging ik er weer heen. Met mijn nichtje en haar ouders naar het Benidormachtige Rimini. Ik was 16 en de gladde seizoenswerkers uit de arme delen van Italië speelden daar handig op in. Flashbacks van een nachtelijk pension en mijn "no, no, no bambino", om duidelijk te maken dat we dát niet gingen doen. Mijn vader vertaalde na thuiskomst nog 4 vurige brieven naar het Nederlands: hij wilde naar Olanda komen, amore, amore! Ja, ja.
In 1985 leerde ik een heel ander Italië kennen. Het culturele Italië. Met mijn verloofde J en mijn oudste broer en zijn M trokken we in ons oude Ford busje langs alle highlights in Firenze, dronken grappa en vino's, aten pizza en pasta en zongen dronken opera-aria's op een gortdroge en bloedhete camping die uitkeek over de stad. Met mijn broer als tolk in zijn beste Latijns-Italiaans zagen we Pistoia, Lucca en natuurlijk Torre del Lago, het was het land van Puccini en mijn dromen en zou de boeken ingaan als het Italië van mijn beste herinneringen.
In 2001 wilde ik dat weer. Arte e cultura! Mijn man P had andere ervaringen met Italië, maar liet zich overhalen. Het prachtige Toscana liet zich dit keer echter van een heel andere kant zien. Want negri, daar bleken ze niet zoveel mee te hebben, en met matrimoni interrazziali al helemaal niets. Ik had inmiddels mijn vader en mijn broer niet meer nodig om te verstaan wat ze zeiden over mij, mijn man, mijn kinderen en mijn zwangere buik. Fransen denken het, Italianen zeggen het, constateerde ik en het zou mijn laatste Italiaanse reis zijn.
Zoals wel vaker het geval is, verzacht en vervormt tijd je herinneringen en na jaren was mijn beeld van Italië langzaam weer verworden tot het geromantiseerde land van weleer. De mooiste muziek, Puccini, Verdi, Bellini! De mooiste vrouwen, de mannen charmant en verleidelijk. En die keuken! Er is geen betere keuken dan die van de Italianen. Ik moest maar weer eens terug. Maar je geheugen speelt gemene spelletjes met je. Door het verhaal van mijn kind werden mijn eerdere ervaringen wakker geschud. Hoezo charmant? Ik moet denken aan mijn broer die ooit vertelde dat hij ontdekte dat je bij een Italiaans meningsverschil gewoon nog harder moest terugschreeuwen, dan kreeg je vanzelf gelijk. Ook het grote negeren kwam weer boven, de Italianen die voorgingen, voordrongen, en uiteindelijk dat bordje pasta van 10 euro met een vino da tavola van 40 op de rekening. En die films, wat is daarmee? De alom geroemde Fellinis, ik heb het vaak geprobeerd maar het blijft onbegrijpelijk geschreeuw. Italianen? Dodelijk vermoeiend.
Deels is het natuurlijk het massatoerisme dat mensen zo onverschillig en zelfs haatdragend maakt. Je ziet het in Parijs, in New York en zelfs in ons kleine Amsterdam. Het is hun dagelijks brood, maar ook hun dagelijks terugkerende ergernis, ik snap het. Toch heeft het ook met de volksaard te maken, want van Griekenland en zelfs Spanje herinner ik me alleen maar aardige, behulpzame mensen. En ook in New Orleans, in Negombo en in Marrakech waren ze vriendelijker dan in het Italië van mijn dochter.
"Mam, ik hoef jouw Italiaanse zinnen niet, ze moeten gewoon Engels spreken, zoals in de rest van de wereld, wat is dit, de middeleeuwen?!", riep een getergde dochter gisteren over de telefoon. Voor verzachtende woorden als armoede, gebrek aan scholing, en als gevolg daarvan nationalisme en politieke keuzes, heeft ze geen begrip. Nog niet. Voor nu is het: "Ik haat alle Italianen".
Geen opmerkingen:
Een reactie posten